umowy cywilnoprawne, umowa cywilna, umowa zlecenie, umowa o dzieło, umowa sprzedaży, umowa najmu
lupa
A A A

Gazeta Podatkowa nr 80 (2163) z dnia 3.10.2024

Reprezentacja spółki komandytowej przy umowie pożyczki ze wspólnikiem i PCC

Wspólnikami spółki komandytowej są dwie osoby fizyczne. Spółka prowadzi działalność gospodarczą przede wszystkim w zakresie produkcji mebli, a także ich sprzedaży. Wypracowuje nadwyżki finansowe. W związku z tym może ona udzielić pożyczki jednemu ze wspólników (komplementariuszowi). Pożyczka będzie oprocentowana na zasadach rynkowych. Co prawda udzielanie pożyczek nie stanowi głównego przedmiotu działalności, jednak spółka - udzielając jej - będzie działała jako podatnik VAT.


1) Czy umowę pożyczki komplementariusz ma podpisać zarówno jako pożyczkobiorca, jak i jako reprezentant spółki - pożyczkodawcy?

NIE. Spółka komandytowa może zawrzeć umowę pożyczki ze swoim wspólnikiem. Kodeks spółek handlowych nie określa jednak zasad reprezentacji spółki przy dokonywaniu czynności, których drugą stroną jest wspólnik bądź wspólnicy spółki. Tego rodzaju regulacje (art. 210, art. 30067art. 379 K.s.h. - Dz. U. z 2024 r. poz. 18) występują w odniesieniu do czynności pomiędzy spółkami kapitałowymi a ich członkami zarządu i są one podyktowane ochroną interesu spółki.

Z orzecznictwa płyną wnioski, że wspólnik, z którym spółka osobowa (w tym m.in. komandytowa czy jawna) ma zawrzeć umowę, nie powinien jej reprezentować przy tej umowie. Spotkać przy tym można różne poglądy na temat podstaw prawnych, do których należałoby się odwołać w takiej sytuacji (por. wyrok SN z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt IV CSK 332/12, w którym SN uznał, że do spółki jawnej należy stosować przepisy o osobach prawnych, a konkretnie art. 210 § 1 K.s.h.; wyrok SN z dnia 22 stycznia 2002 r., sygn. akt V CKN 650/00, w którym SN opowiedział się za analogicznym stosowaniem art. 103 K.c. - Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Przyjmuje się zatem, że spółkę osobową (w tym komandytową) w umowie ze wspólnikiem może reprezentować inny wspólnik (o ile jest uprawniony do samodzielnej reprezentacji spółki, a do reprezentacji spółki wystarczy działanie jednego wspólnika), ewentualnie inni wspólnicy (gdy w spółce należy przestrzegać reprezentacji łącznej). W spółce komandytowej liczącej dwóch wspólników poza komplementariuszem musi występować komandytariusz. On może reprezentować spółkę jako pełnomocnik (art. 118 K.s.h.). W takich okolicznościach dopuszczalne jest, aby komandytariusz reprezentował spółkę jako pełnomocnik (tj. na mocy udzielonego mu pełnomocnictwa przez wspólników) przy zawieraniu umowy pożyczki między spółką a komplementariuszem.


2) Czy prawidłowe będzie założenie, że pożyczka ta będzie zwolniona z VAT, a zatem nie trzeba będzie także płacić PCC?

W przypadku pożyczek zawieranych przez spółkę komandytową (tj. spółkę osobową zarówno na gruncie przepisów K.s.h., jak i ustawy o PCC - Dz. U. z 2024 r. poz. 295) inne zasady opodatkowania dotyczą po pierwsze sytuacji, gdy wspólnik jest pożyczkodawcą, a spółka jest pożyczkobiorcą i po drugie, gdy te role są odwrócone. W pierwszym przypadku PCC od umowy pożyczki musi być rozliczony według reguł dotyczących umowy spółki, a wówczas opodatkowanie/zwolnienie pożyczki z VAT nie ma znaczenia. Związane jest to z tym, że wyłączenie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC dotyczy czynności cywilnoprawnych innych niż umowa spółki i jej zmiany. Pisaliśmy o tym m.in. w GP nr 74 z 2024 r., na str. 17.

Natomiast umowa pożyczki, w której spółka komandytowa jest pożyczkodawcą, a wspólnik jest pożyczkobiorcą na gruncie PCC kwalifikowana jest po prostu jako umowa pożyczki. W związku z tym dla ustalenia, czy podlega ona PCC, istotne jest, czy objęta jest ona VAT czy też jest poza zakresem ustawy o VAT. W świetle bowiem art. 2 pkt 4 ustawy o PCC wyłączone od PCC są umowy pożyczek, o ile są:

  • objęte VAT,
  • jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od VAT z tytułu dokonania tej czynności,
  • nie podlega VAT na podstawie przepisów o grupach VAT, a konkretnie art. 8c ustawy o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361).

Poza członkami grupy VAT, jeśli czynność jest poza zakresem ustawy o VAT (tj. nie podlega VAT), to konieczne jest rozliczenie PCC od pożyczki. Organy podatkowe przyjmują jednak, że udzielenie oprocentowanej pożyczki pieniężnej przez podatnika VAT, także w takich okolicznościach jak opisane przez Czytelnika, stanowi odpłatne świadczenie usług, a zatem podlega opodatkowaniu VAT i jednocześnie korzysta ze zwolnienia od tego podatku i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu PCC. Dlatego też na pożyczkobiorcy nie ciąży obowiązek złożenia deklaracji PCC (por. np. interpretacje indywidualne Dyrektora KIS z dnia 27 sierpnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.392.2024.2.MG, w zakresie podatku VAT, oraz z dnia 2 września 2024 r., nr 0111-KDIB2-3.4014.330.2024.2.AG, w zakresie PCC).

Należy jednak pamiętać, że inne stanowisko prezentują sądy administracyjne. One uważają, że incydentalna pożyczka jest poza zakresem ustawy o VAT i podlega PCC. Pisaliśmy o tym w GP nr 74 z 2024 r., na str. 1. W związku z tym z ostrożności warto uzyskać we własnej sprawie interpretacje indywidualne w zakresie VAT i PCC.

www.UmowyCywilnoprawne.pl - Umowa pożyczki:

 Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl
www.KodeksCywilny.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
8
11
12
13
14
15
17
18
19
21
22
23
24
25
26
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Kodeks Cywilny - zbiór przepisów prawnych z zakresu prawa cywilnego
Spółki - powstawanie, łączenie, przekształcanie, podział i likwidacja
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.