Gazeta Podatkowa nr 25 (2213) z dnia 27.03.2025
Uprawnienia dożywotnika
Mój brat otrzymał od mamy mieszkanie na mocy umowy dożywocia. Mama zajmuje jeden pokój i korzysta z pomieszczeń wspólnych. Brat nie pozwala mamie zapraszać do mieszkania żadnych znajomych. Czy brat może w jakikolwiek sposób ograniczyć przebywanie tych osób na terenie nieruchomości bądź w inny sposób ograniczyć mamie korzystanie ze wspomnianego lokalu?
Dożywotnik ma prawo do korzystania z nieruchomości stosownie do zapisów znajdujących się w umowie o dożywocie oraz do zasad określonych w przepisach. Zobowiązany z tytułu dożywocia powinien, o ile umowa nie przewiduje inaczej, przyjąć zbywcę (dożywotnika) jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Stanowi o tym art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Do stron umowy należy sprecyzowanie, na czym polegają obowiązki nabywcy, a w razie nieuregulowania tej kwestii inaczej, na nabywcy ciążą obowiązki wskazane w art. 908 § 1 K.c. Odmienne uregulowanie świadczeń umownych nabywcy może polegać nie tylko na nałożeniu na nabywcę obowiązków nieobjętych wyliczeniem ustawowym, ale także na ich zawężeniu w stosunku do tej regulacji. Istotne jest tylko, aby wskazane przez strony w umowie świadczenia składające się na utrzymanie zbywcy odpowiadały społeczno-gospodarczej funkcji instytucji dożywocia.
Niezależnie jednak od zapisów umownych, nie sposób uznać, aby dożywotnik w ogóle nie mógł zapraszać do mieszkania znajomych, czy np. raz na jakiś czas zapewnić im noclegu. Podejmowanie tego rodzaju czynności mieści się w granicach normalnego korzystania z mieszkania, dlatego zobowiązany z tytułu dożywocia nie może w tym zakresie wprowadzać ograniczeń.
Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień. Z kolei w wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. Wyjątkowy wypadek należy wiązać nie tylko z krzywdzeniem dożywotnika, ale także z przejawem złej woli zobowiązanego. Przy czym chodzi o rażąco naganne zachowanie zobowiązanego, które wytworzyło taki stan, w którym nie jest możliwe dalsze wymaganie bezpośredniej styczności między stronami, a skorzystanie z innych środków nie zapewni dożywotnikowi dostatecznej ochrony.
www.UmowyCywilnoprawne.pl - Inne umowy:
| Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
| www.KodeksCywilny.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||