Wady umowy o dzieło

Nasza firma zawarła umowę o dzieło z innym przedsiębiorcą. Podczas realizacji umowy pojawiły się problemy związane z wadami. W umowie nie wskazano, jakie uprawnienia w takim przypadku przysługują. Czego w takim przypadku może domagać się od wykonawcy?

W przypadku umów o dzieło między przedsiębiorcami, należy stosować przepisy o rękojmi za wady dzieła zawarte w Kodeksie cywilnym. Odróżniają one sytuację, gdy dzieło ma wady, które ujawniają się przy lub po odbiorze od takiej, gdy dzieło jest jeszcze wykonywane, ale w sposób sprzeczny z umową.

W pierwszym przypadku (gdy dzieło zostało już wykonane) należy stosować art. 637 § 1 i § 2 K.c. Wynika z niego, że jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeśli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.

W wyroku z dnia 4 kwietnia 1997 r., sygn. akt II CKN 65/97, Sąd Najwyższy wskazał, że stosownie do art. 637 § 1 i § 2 K.c., odmowa wykonawcy usunięcia wad dzieła (gdy wady są usuwalne) nie upoważnia jeszcze zamawiającego do odstąpienia od umowy. Zamawiający może odstąpić od umowy wówczas tylko, gdy wcześniej wyznaczy odpowiedni termin na wykonanie naprawy i do tego doda zagrożenie, że po bezskutecznym upływie terminu naprawy nie przyjmie, zaś przyjmujący zamówienie nie usunie wad w wyznaczonym terminie. Wobec nieodstąpienia od umowy zamawiający może co najwyżej żądać obniżenia wynagrodzenia.

W drugim przypadku - gdy przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową - zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może odstąpić od umowy albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Jeżeli zamawiający sam dostarczył materiały, może on, w razie odstąpienia od umowy lub powierzenia wykonania dzieła innej osobie, żądać zwrotu materiału i wydania rozpoczętego dzieła (art. 636 K.c.).

Prawo do odstąpienia od umowy na podstawie tego przepisu istnieje w okresie, gdy dzieło jest jeszcze wykonywane. Nie ma on natomiast zastosowania po odebraniu dzieła (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 r., sygn. akt IV CKN 152/00). Gdy problem wad dzieła wynikł dopiero przy jego odbiorze, art. 636 K.c. w ogóle nie może mieć zastosowania - uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 1997 r., sygn. akt II CKN 65/97.