Odpowiedzialność inwestora za zapłatę podwykonawcy

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą i wraz z pracownikami wykonujemy prace budowlane, często działając w charakterze podwykonawcy. Ostatnio na jednej z odpraw na budowie usłyszałem o zmianach w odpowiedzialności wykonawcy i inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcom. Jak powinienem się zabezpieczyć, abym mógł dochodzić zapłaty od głównego wykonawcy i inwestora?

Zmiany w zakresie odpowiedzialności inwestora za zobowiązania wobec podwykonawców obowiązują od 1 czerwca br. Wprowadzone zostały ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności, a z punktu widzenia Czytelnika najistotniejsza jest nowelizacja art. 647¹ Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).

Znowelizowane przepisy, co do zasady, nie wyłączają odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy, umożliwiają mu jednak złożenie sprzeciwu wobec wykonania robót przez podwykonawcę. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 647¹ § 1 K.c. inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych, których szczegółowy przedmiot został zgłoszony inwestorowi przez wykonawcę lub podwykonawcę przed przystąpieniem do wykonywania tych robót, chyba że w ciągu trzydziestu dni od dnia doręczenia inwestorowi zgłoszenia inwestor złożył podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę. Wprowadza on zatem tzw. milczącą zgodę inwestora na wykonanie robót przez podwykonawcę, w sytuacji gdy inwestor w terminie 30 dni od zgłoszenia mu przez wykonawcę lub podwykonawcę szczegółowego przedmiotu robót, które ma wykonać podwykonawca, nie złoży sprzeciwu wobec wykonania prac przez podwykonawcę. Przy czym zgłoszenie to nie jest wymagane, jeżeli inwestor i wykonawca określili w umowie, zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności, szczegółowy przedmiot robót budowlanych wykonywanych przez oznaczonego podwykonawcę.

Co bardzo ważne, przywołane przepisy mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że postanowienia umowne sprzeczne z ich treścią są nieważne na podstawie art. 647¹ § 6 K.c.

Najlepszym dla Czytelnika sposobem na zagwarantowanie, że za jego zobowiązania jako podwykonawcy odpowiadał będzie zarówno wykonawca, jak i inwestor, jest zawarcie przez inwestora i wykonawcę pisemnej umowy, w której ustalą szczegółowy przedmiot robót budowlanych wykonywanych przez oznaczonego podwykonawcę. Nie ma przeszkód, aby w umowie tej określone zostało także wynagrodzenie należne podwykonawcy, wyłącza to bowiem spór co do ewentualnej granicy zobowiązania inwestora. Czytelnik powinien zatem przed przystąpieniem do robót otrzymać egzemplarz takiej umowy, co jest dla niego gwarancją odpowiedzialności obu podmiotów.