Kradzież w czasie remontu lokalu

Zleciłem firmie wykonanie w moim mieszkaniu prac remontowych. Zgodnie z umową o dzieło prace miały trwać około miesiąca. Powierzyłem właścicielowi firmy klucze do mieszkania. Co jakiś czas przyjeżdżałem na kontrole sprawdzać jak idą prace, czy są wykonywane zgodnie z naszymi ustaleniami. Podczas ostatniej wizyty zauważyłem, że z lokalu skradziono część materiałów, w tym m.in. piec gazowy, który miał zostać zamontowany. Ze wstępnych ustaleń wynika, że pracownicy firmy remontowej zapomnieli zamknąć mieszkanie. Nie ubezpieczyłem mieszkania od kradzieży. Czy właściciel firmy odpowiada w tej sytuacji za szkodę?

Z opisu sprawy wynika, że Czytelnik podpisał z profesjonalistą - tj. firmą zajmującą się usługami remontowymi - umowę o dzieło na wykonanie określonych prac w swoim mieszkaniu. Przyjmująca zamówienie firma za wynagrodzenie zobowiązana jest na mocy takiej umowy wykonać we wskazanym terminie dzieło, którym to w omawianym przypadku jest remont (np. malowanie ścian, położenie płytek w łazience itp.). Jeśli prace polegają na remoncie lokalu, zamawiający musi wydać lokal przyjmującemu zamówienie tak, aby ten mógł wykonać prace. Często na czas remontu zamawiający (np. właściciel lokalu) w przedmiotowym lokalu nie przebywa, bo albo nie jest to możliwe z uwagi na zakres prac, albo celowo lokal opuszcza na ten okres, aby uniknąć różnego rodzaju niedogodności (hałas, pył itp.). W takiej sytuacji, gdy zamawiający oddaje przyjmującemu zamówienie klucze do mieszkania, przekazuje mu lokal również w tzw. posiadanie zależne.

Zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą wykonywania zobowiązań, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zatem jeśli dłużnik z takiej odpowiedzialności chce się uwolnić, musi wykazać, że nie ponosi winy za zdarzenie.

Jeżeli w opisanej sytuacji nikt inny nie miał dostępu do lokalu (np. żona Czytelnika), a pracownik firmy remontowej ostatni opuszczał lokal i rzeczywiście zapomniał zamknąć drzwi, w wyniku czego doszło do kradzieży, wówczas właściciel firmy wykonującej remont (strona umowy o dzieło) ponosi za to zdarzenie odpowiedzialność.

Warto zauważyć, że często firmy posługują się podwykonawcami. Niemniej nie uchyla to odpowiedzialności samego przyjmującego dzieło. Dłużnik jest bowiem odpowiedzialny jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonuje, jak również osób, którym powierza wykonanie zobowiązania, co wynika z art. 474 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).